Een weekendje naar Londen, Parijs of Berlijn? Ga eens met de trein! Ik sprak met NS International over wat de trein een duurzaam reisalternatief maakt.
Wie duurzamer wilt reizen, kan beter niet in het vliegtuig stappen, Hoe kom je dan op al die leuke bestemmingen? Met de trein reis je op een duurzamere manier naar veel mooie steden in Europa. Maar waarom is een treinkaartje naar Berlijn vaak duurder dan een vliegticket en wat maakt de trein nu eigenlijk groener dan het vliegtuig? Ik vroeg het Heike Luiten, directeur bij NS International.
Inmiddels is het bij veel mensen bekend dat treinreizen een duurzamer reisalternatief is. Hoe duurzaam is reizen met de trein?
“In Nederland rijdt de trein op 100% groene stroom. En ook in andere Europese landen zijn spoorbedrijven bezig met duurzaamheid, zo rijden in Duitsland alle langeafstandstreinen op groene stroom. Een treinreiziger stoot een stuk minder CO2 uit dan iemand die reist met het vliegtuig. En ook als het gaat om andere vormen van milieubelasting, zoals fijnstof, is de trein de betere keuze. Milieu Centraal heeft dit wel eens becijferd en concludeerde: een vliegreis belast het milieu maar liefst 7 tot 11 keer zoveel als dezelfde reis per trein.
In Nederland rijdt de trein op 100% groene stroom
Wat doet de NS momenteel nog meer voor een duurzamere samenleving?
“De overgang naar groene stroom in 2017 was een enorme stap. Alsof van de ene op de andere dag de volledige stad Amsterdam overstapt op groene stroom, want daarmee kun je ons stroomverbruik vergelijken. Die stroom is afkomstig van nieuwe windparken, zodat het werd toegevoegd aan het totale aanbod van groene stroom. Maar overal in onze bedrijfsvoering proberen we zo duurzaam mogelijk te zijn. We hebben ambitieuze doelen als het bijvoorbeeld gaat om het reduceren en scheiden van afval op onze stations, kantoren en onderhoudswerkplaatsen. Praktisch al het materiaal afkomstig van de treinen die we moderniseren, kunnen we al een nieuwe bestemming geven.”
Waarom is het momenteel nog niet mogelijk om vanuit Amsterdam met een directe treinverbinding naar veel Europese steden te reizen?
“De trein kan het vliegtuig vervangen tot zo’n 700 kilometer. Het grote voordeel van de trein boven het vliegtuig is het vervoer van stadshart naar stadshart. Bijna niemand heeft immers de luchthaven als bestemming. Het is onze ambitie om alle grote steden in een straal van 700 kilometer op een snelle manier per trein met elkaar te verbinden. Je moet dan denken aan bestemmingen als Brussel, Parijs, Londen en diverse bestemmingen in Duitsland, zoals Keulen, Frankfurt en Berlijn. Het kan altijd beter, maar op deze bestemmingen hebben we goede, rechtstreekse verbindingen.”
Hoe is het mogelijk dat een vliegreis naar Polen veel voordeliger is dan bijvoorbeeld een retourtje Maastricht met de trein?
“Dat is deels het antwoord op de vraag waarom vliegen zo goedkoop is. Daarin wordt het beeld vaak bepaald door aanbiedingen van budgetmaatschappijen. Maar gemiddeld genomen is zo’n ticket vaak een stuk duurder. Nog los van allerlei verborgen kosten, waar reizigers in eerste instantie vaak geen rekening mee houden. Denk bijvoorbeeld aan kosten voor bagage, parkeerkosten en kosten voor het vervoer van en naar de luchthaven. Reken je dat soort kosten mee, dan zie je dat de trein op die afstanden tot 700 kilometer ook qua prijs vaak concurrerend kan zijn.
Waar steeds meer discussie over bestaat, zijn de belastingvoordelen die gelden voor luchtreizigers, maar helaas niet voor de treinreiziger. De trein wordt door het huidige beleid op achterstand gezet. Om reizigers te verleiden tot duurzame keuzes, moeten overheden die duurzame keuzes ondersteunen met beleid.”
En kunnen we verwachten dat treinreizen voordeliger gaat worden in de toekomst?
“Langzaam maar zeker veranderen er gelukkig dingen. Duitsland verlaagt komend jaar het BTW-tarief voor langeafstandtreinen. Daar gaan ook reizigers vanuit Nederland van profiteren. Onze oproep is om er op Europees niveau werk van te maken, op alle fronten: hogere frequenties, meer bestemmingen, meer capaciteit, kortere reistijden én concurrerende tarieven.”
Heb je tips voor mensen die graag voordelig met de trein naar het buitenland willen reizen?
“Wie vroeg boekt, is vaak het voordeligst uit. Voor reizen die nog niet te boeken zijn, kun je op onze website een e-mailalert instellen, zodat je er als eerste bij bent. Reizen in de avonduren zijn vaak goedkoper. En voor een weekendje weg ben je vaak goedkoper uit op zaterdag heen en maandag terug, dan op vrijdag heen en op zondag terug.”