Reisvaccinaties

Voordat je op een grote expeditie vertrekt naar exotische vakantiebestemmingen moet je jezelf zeker inlezen over reisvaccinaties, omdat er een grote kans is dat je er enkele nodig zult hebben in de landen waarnaar je op vakantie gaat. Je wilt immers lekker kunnen relaxen op vakantie, zonder het ergste te vrezen na elke muggenbeet of elk blaadje sla wat je eet. Hier vind je nuttige tips over reisvaccinaties, een overzicht van alle huidige vaccinaties, en alles wat je verder nog moet weten over ziektes in het buitenland.

Reisvaccinaties – waar je aan moet denken

Algemene info | Standaard vaccinaties | Specifieke reisvaccinaties

Andere ziektes | Preventiemaatregelen | Kosten besparen | Consult

De belangrijkste informatie over reisvaccinaties

Het is belangrijk dat je op tijd uitzoekt welke reisvaccinaties je nodig hebt. In sommige gevallen bestaan ze uit meerdere deelinjecties, waarbij een bepaald aantal dagen of soms zelfs maanden tussen elke injectie moet zitten. Het is daarom aan te raden om contact op te nemen met een dokter of instituut – zoals de GGD – al wel zes maanden voor je reis. Naast vaccinaties voor ziektes moet je in sommige gevallen tabletten slikken of zelfs andere medicatie krijgen. Het is afhankelijk van het land dat je bezoekt welke medicijnen je nodig hebt en of je die mee moet nemen op vakantie. Daarnaast is het uiterst belangrijk dat je tropische ziektes niet onderschat: veel van de symptomen lijken op een gewone griep maar de ziektes kunnen nog veel later echt tot uiting komen. Ga er niet te licht mee om en bezoek een dokter zodra je denkt dat er iets niet in de haak is.

Maar niet gevreesd: vertrouw je gezonde verstand en luister naar je eigen lichaam. Hetzelfde geldt voor hygiëne – het is van uiterst belang dat je hier zorg voor draagt. Wanneer je eet is de regel “pel het, kook het, of laat het”.

Standaard reisvaccinaties

Naast de standaard aanbevolen vaccinaties, aangegeven op de website van de Rijksoverheid met het Rijksvaccinatieprogramma, zijn er deze twee vaccinaties die met name van belang zijn voor reizigers:

Hepatitis B

Het hepatitis B virus, evenals de bijbehorende vaccinatie, is standaard in Nederland. Als je de injecties nog niet gehad hebt dan is het zeker aan te raden om dit te doen voor je op reis gaat.

• Dit virus is overdraagbaar via lichaamssappen (bijvoorbeeld bloed of bij seksueel contact) of naalden (tatoeages, piercings, acupunctuur, of vergelijkbare behandelingen).
• Vaccinatie proces – drie vaccinaties: de eerste twee vaccinaties binnen een maand, de derde reisvaccinatie zes maanden na de eerste vaccinatie.
• Gebied: Afrika, Centraal en Zuid Amerika, Zuidoost-Azië en Oceanië.
• Meer gedetailleerde informatie vind je hier

Tetanus

De meeste mensen zijn ook al gevaccineerd tegen Tetanus. Is dit echter niet het geval dan moet je zeker zorgen dat je een reisvaccinatie krijgt voor je vertrek.

• De bacterie “tetanus” wordt overgedragen door wondbesmetting.
• Kramp, ernstig zweten en problemen met de bloedsomloop zijn allemaal symptomen van deze ziekte.
• De vaccinatie bestaat uit drie deelinjecties: de eerste vaccinatie, na 4-8 weken de tweede vaccinatie en tot slot na 6-12 maanden de derde vaccinatie. Je kunt na ongeveer tien jaar een booster injectie krijgen.
• Meer gedetailleerde informatie vind je hier.

Speciale reisvaccinaties

Ten eerste moet je voor elke reis uitzoeken welke reisvaccinaties nodig zijn voor het vakantieland waar je heen gaat. Onderstaande reisvaccinaties geven je een kort overzicht.

Hepatitis A

De oorzaak van deze ziekte is het hepatitis A virus.

• Veroorzaakt door een gebrek aan hygiëne, evenals besmet eten.
• Symptomen: koorts, hoofdpijn, overgeven, geelzucht en problemen met de bloedcirculatie.
• Basis vaccinatie: twee injecties binnen 6-12 maanden.
• Het bestaat wereldwijd, vooral in gebieden met een lage hygiënische standaard (delen van Mediterraans gebied, Azië, Afrika, Oost Europa en Zuid Amerika).
• Meer gedetailleerde informatie vind je hier.

Tyfus

Tyfus wordt veroorzaakt door de Salmonellabacterie.

• De bacteriën worden overgedragen door besmet voedsel, maar met name door besmet drinkwater.
• Symptomen: in eerste instantie koorts, gevolgd door darmziekten.
• De vaccinering is eenmalig en is voor ongeveer drie jaar werkzaam.
• Deze bacteriën komen met name voor in Zuid Amerika, Afrika en Azië.
• Meer gedetailleerde informatie vind je hier

Rabiës

Iedereen is zich bewust van dit virus, maar toch zijn er veel mensen die zich niet laten vaccineren tegen deze ziekte. Maar als je een bezoek brengt aan Azië, met name Bali, dan zul je vaak in aanraking zijn met apen, honden of andere zwerfdieren. Mocht dit het geval zijn dan moet je zeker overwegen om deze reisvaccinatie te nemen. Het sterftecijfer na het begin van de eerste symptomen is bijna 100%. Win vooraf wat advies in via een dokter.

• Het virus wordt overgedragen door dieren besmet met het virus (door bijtwonden of door geïnfecteerd speeksel op een bestaande wond, etc.)
• De eerste tekenen van rabiës zijn infecties op de bijtwond, koorts en gevoeligheid voor licht, lawaai en water. Kramp, extreme moeite met slikken en paralyse komen ook voor.
• Er is een vaccinatie die je kan helpen nadat je geïnfecteerd bent. Deze is echter niet altijd in elk land direct beschikbaar.
• Distributie: met name Afrika en Azië
• Drie vaccinaties: dag 0 (eerste dag van vaccinatie), dag 7 en dagen 21-28
• Meer gedetailleerde informatie vind je hier

Gele koorts

Gele koorts is een virus. Vaak moet je bij binnenkomst in een land aan kunnen tonen dat je hiervoor gevaccineerd bent, vooral in landen waar men extra vatbaar is voor de ziekte. Check dit vooraf en krijg een internationaal vaccinatiecertificaat indien je een reis naar een land plant waar een hoog risico op gele koorts is.

• Gele koorts wordt via de beet van een mug overgedragen.
• De symptomen zijn normaal gesproken ongevaarlijk en vergelijkbaar met die van een normale griep.
• Je vindt het virus voornamelijk in Zuid Amerika, maar ook in sommige malaria gebieden in Afrika komt de gele koorts voor.
• Na een eerste vaccinatie ben je na ongeveer 10 dagen immuun. Maar opgelet – je moet de vaccinatie toegediend krijgen op een officieel erkende vaccinatieplek. Je moet een internationaal geldige stempel ontvangen om te bewijzen dat je gevaccineerd bent, voordat je sommige landen binnen mag.
• Meer gedetailleerde informatie vind je hier.

Japanse Encefalitis

Het Japanse encefalitis virus is een arbovirusinfectie, wat inhoudt dat het het hersenkwalen veroorzaakt. Het is fataal in ongeveer 25% van de gevallen, en zelfs al overleef je het dan blijft 50-85% achter met ernstige hersenbeschadiging. Daarom is een vaccinatie zeker de moeite waard als je richting deze gebieden reist.

• Het virus wordt door nachtelijke muggen overgedragen aan mensen.
• Soms is deze ziekte vrij van symptomen of milde, griepachtige symptomen.
• Japan Encefalitis komt met name voor in Zuidoost-Azië (rurale gebieden met rijst cultivatie).
• Twee injecties gedurende vier wekelijkse intervallen. Na 12 tot 14 maanden kun je de werking met een booster injectie verlengen.
• Meer gedetailleerde informatie vind je hier.

Andere reisziektes

Dengue

Dengue koorts is een van de meest voorkomende virale ziektes.

• Het virus wordt overgedragen door muggen die overdag actief zijn.
• Karakteristiek voor deze koorts is een plotselinge toename in lichaamstemperatuur, die na een paar dagen weer verdwijnt. Daarnaast ontwikkelt zich een huiduitslag.
• Aangezien er geen vaccin of medicijn is om dengue koorts te voorkomen resulteert de medische behandeling meestal slechts in een vermindering van de symptomen. Maar om een infectie te voorkomen moet je speciale maatregelen nemen om de muggenbeten te voorkomen (zie hieronder).
• De eerste infectie is uiterst onaangenaam, maar wel nog te behandelen. Ben je echter een tweede keer geïnfecteerd, dan is de ziekte zeer problematisch.
• Meer gedetailleerde informatie vind je hier.

Malaria

Eencellige parasieten veroorzaken malaria.

• Malaria wordt overgedragen door muggenbeten.
• Ten eerste is er een gevoel van algemene malaise en griep, gevolgd door terugkerende koortsaanvallen (hot stages).
• Er is ook geen vaccinatie tegen malaria, dus het is erg belangrijk om voorzorgsmaatregelen te nemen. Maar er is een variatie aan preventieve behandelingen voor reizigers in gebieden waar malaria veel voorkomt. Met een dokter praten is essentieel, aangezien sommige muggen in sommige gebieden al resistent kunnen zijn tegen preventieve behandelingen.
• Meer gedetailleerde informatie vind je hier.

Hoe je muggenbeten tegen kunt gaan

Er zijn enkele simpele maatregelen die je kunt nemen om infecties via muggenbeten tegen te gaan.

• Boek een kamer met airconditioning. Hierdoor word je niet gebeten door nachtelijke muggen, omdat deze een warm klimaat prefereren.
• Gebruik dagelijks – overdag en ’s nachts – een effectieve insectenspray. Bij de drogist kun je voor je vertrek goede voorlichting krijgen en producten kopen.
• Slaap met een klamboe (muggennet) – deze lichtgewicht netten kun je makkelijk meenemen in je rugzak.
• Probeer, waar mogelijk, lange en luchtige kleren te dragen – ook dit zorgt voor bescherming tegen irritante muggen.
• Hier vind je een gedetailleerde uitleg over hoe je te beschermen tegen muggenbeten.

 

Kosten besparen

De kosten voor reisvaccinaties liggen hoog. Je bent al gauw tientallen, vaak zelfs honderden euro’s kwijt aan enkel een paar spuitjes in je arm. Echt goedkoop is het helaas nooit, maar er zijn wel degelijk manieren waarop je toch wat geld kunt besparen op de injecties. Veel mensen gaan bijvoorbeeld automatisch naar de GGD in de buurt, maar wat ze niet weten is dat elke GGD in Nederland eigen prijzen hanteert. Kijk dus even goed rond op de website van de GGD met al hun tarieven per vestiging, weeg dit af tegen jouw reisafstand om er te komen, en kijk zo wat de goedkoopste optie is voor jou! Een andere goedkope – en betrouwbare – optie is de Travel Doctor. Sowieso kan ik deze website aan iedereen aanraden die meer informatie wilt over vaccinaties en reizen. De tarieven zijn relatief laag, dus ook dit is zeker een goede optie. Waarschijnlijk de goedkoopste manier is de huisarts. Dan moet je echter wel zelf weten welke vaccinaties je precies moet hebben, omdat de huisarts hier niet in gespecialiseerd is. Je kunt aangeven welke je nodig hebt, vervolgens ga je met het recept naar de apotheek om het medicijn op te halen. De huisarts zal je vervolgens vaccineren.

Nog een handige laatste tip: doe vooraf je research naar wat je nodig hebt. Doe je dat niet dan is er een grote kans dat je eerste consult slechts een overleg wordt, waarna je terug moet komen voor een extra consult om daadwerkelijk gevaccineerd te worden. Dit betekent dat je voor een extra consult moet betalen, terwijl dit met een beetje voorbereiding voorkomen had kunnen worden!

Verzekerd voor vaccinaties

Ben je een echte wereldreiziger en ga je vaak op vakantie naar verre en exotische bestemmingen zoals Bali of Thailand, dan kan het lonen om jezelf aanvullend te verzekeren voor reisvaccinaties of malariapillen. Vaccinaties maken helaas geen deel uit van het basispakket van je zorgverzekering. Met name wanneer je veel reist of voor een bepaalde bestemming meerdere dure vaccinaties nodig hebt, kan je hierdoor goedkoper uit zijn. Heb je maar één of twee inentingen nodig voor je reis, dan is het waarschijnlijk goedkoper om de kosten zelf te betalen dan om een jaar lang extra premie te betalen.

Plan je een grote reis en ben je benieuwd of het de moeite waard is om over te stappen naar een andere zorgverzekeraar? Ik raad je zeker aan om je zorgverzekering te vergelijken met andere verzekeraars om zo de beste optie voor jou te vinden. Kijk ook eens naar dit overzicht van vergoedingen voor vaccinaties waarin je precies terugvindt welke inentingen per zorgverzekering vergoed worden. Handig! Tip: kijk niet alleen naar de maandelijkse premie, maar ook naar de dekking. Sommige verzekeraars vergoeden niet alle vaccinaties!

Een consult kan helpen

Een consult kan echter wel heel behulpzaam zijn en het is zeker aan te raden. Wees niet bang voor alle exotische ziektes, maar ben je wel bewust van de gevaren en spreek vooraf met een dokter zodat je weet hoe je ziektes kunt voorkomen en herkennen. Een uitgebreid consult kan hierbij erg helpen. Veel instituten voor tropische ziektes weten welke reisvaccinaties je nodig hebt voor welk gebied en ze kunnen je voor je reis op weg helpen, zodat er niks nog een gezonde terugkeer in de weg zal staan! Mocht jij zelf nog handige tips hebben met betrekking tot reisvaccinaties voor mij en andere globetrotters, dan laat vooral een berichtje achter in de commentaren!

 

Alle verre reizen